Giám đốc Ban Quản lý Khu dự trữ thiên nhiên (BQL KDTTN) Động Châu - khe Nước Trong Bạch Thanh Hải cho biết, KDTTN Động Châu - khe Nước Trong nằm về phía tây nam huyện Lệ Thủy có diện tích hơn 22.000ha rừng nguyên sinh nhiệt đới thường xanh nằm trong vùng sinh thái Trung Trường Sơn rộng lớn khoảng 500.000ha. Đây là nơi hiếm hoi bảo tồn được diện tích rừng nhiệt đới thường xanh trên núi đất thấp, với hệ động thực vật đa dạng, phong phú và được Quỹ Bảo tồn thiên nhiên thế giới đánh giá là một trong 200 trung tâm có tài nguyên đa dạng sinh học cao toàn cầu.

“Với những đặc điểm như vậy, năm 2020, ngay sau khi thành lập BQL, chúng tôi luôn xác định việc bảo tồn đa dạng sinh học gắn với phát triển dịch vụ du lịch sinh thái là một trong 4 nhiệm vụ trọng tâm của đơn vị; đồng thời đó là chiến lược quan trọng nhằm phát huy tiềm năng, lợi thế, giá trị tài nguyên đa dạng sinh học của KDTTN, góp phần nâng cao khả năng tự chủ tài chính, thu nhập cho người lao động và hỗ trợ công tác bảo vệ rừng, giải quyết công ăn việc làm, sinh kế cho người dân địa phương…”, Giám đốc BQL KDTTN Động Châu - khe Nước Trong cho biết.

Du khách tham gia trải nghiệm du lịch tại Khu dự trữ thiên nhiên Động Châu - khe Nước Trong

Được biết, những năm qua, BQL KDTTN Động Châu - khe Nước Trong đã tích cực phối hợp chặt chẽ với các tổ chức quốc tế, như: Dự án quản lý rừng bền vững và bảo tồn đa dạng sinh học ở Việt Nam (VFBC); Tổ chức Bảo tồn động thực vật quốc tế (FFI); Cơ quan phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) để triển khai các hoạt động bảo tồn tại KDTTN, như: Hoàn thành việc đánh giá công cụ METT, COPS; thu bẫy ảnh và tổng hợp dữ liệu ảnh; đánh giá hiện trạng động vật hoang dã; áp dụng công cụ SMART Mobile vào tuần tra giám sát bảo vệ rừng và đa dạng sinh học; xây dựng và thực hiện phương án quản lý rừng bền vững giai đoạn 2021 - 2025 định hướng đến 2030…

Bên cạnh đó, BQL còn phối hợp với Trung tâm Bảo tồn thiên nhiên Việt (Viet Nature) thực hiện chương trình hỗ trợ kỹ thuật bảo vệ rừng và đa dạng sinh học; giám sát tuyến tác động, đặt bẫy ảnh giám sát đa dạng sinh học loài chỉ thị trĩ sao, vượn siki tại KDTTN Động Châu - khe Nước Trong. 

Đặc biệt, việc sử dụng bẫy ảnh đã ghi nhận sự hiện diện của nhiều loài động vật quý hiếm, như: Voọc chà vá chân nâu, vượn siki, gà lôi trắng, khỉ vàng, khỉ mặt đỏ, trĩ sao, gấu ngựa, rùa sa nhân, rùa hộp, thỏ vằn và cầy mực. Đây là những dữ liệu quan trọng làm nền tảng để BQL xây dựng kế hoạch bảo tồn quần thể loài cho giai đoạn 2026 - 2030.

“Năm 2024, UBND tỉnh đã phê duyệt đề án du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí KDTTN Động Châu - khe Nước Trong, giai đoạn 2024 - 2030. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để đơn vị triển khai kế hoạch phát triển du lịch sinh thái giai đoạn 2025 - 2030. Qua đó, góp phần tạo việc làm, mang lại thu nhập bền vững, cải thiện đời sống vật chất và tinh thần cho người dân; đồng thời nâng cao nhận thức và trách nhiệm của người dân địa phương đối với hoạt động bảo tồn các loài động, thực vật hoang dã…”, Giám đốc BQL KDTTN Động Châu - khe Nước Trong thông tin.

Ngoài tính đa dạng sinh học cao, KDTTN Động Châu - khe Nước Trong còn được biết đến với hệ thống đồi núi, suối, thác hùng vĩ, đẹp rất phù hợp để phát triển các loại hình du lịch sinh thái, du lịch trải nghiệm. Xác định được tiềm năng và lợi thế đó, mấy năm trở lại đây, BQL đã hợp tác với Công ty TNHH Netin, dự án VFBC triển khai khai thác thử nghiệm sản phẩm du lịch “Khám phá khe Nước Trong, suối Tiên và chinh phục thác Cổng Trời, Bãi Đạn”.

“Quá trình khai thác các sản phẩm du lịch, BQL đã phối hợp các đơn vị, tổ chức liên quan hỗ trợ xây dựng các homestay; củng cố, tôn tạo văn hóa ẩm thực đặc trưng địa phương; tập huấn nghiệp vụ du lịch cho cộng đồng vùng đệm. Đây là tiền đề cho các hoạt động du lịch sinh thái dựa vào cộng đồng tại KDTTN Động Châu - khe Nước Trong phát triển…”, Giám đốc BQL KDTTN Động Châu - khe Nước Trong chia sẻ.

Cùng với việc hỗ trợ người dân vùng đệm phát triển du lịch sinh thái dựa vào cộng đồng, thực hiện chương trình mục tiêu phát triển lâm nghiệp bền vững; nguồn kinh phí hỗ trợ phát triển sản xuất nông nghiệp kinh tế nông thôn và thủy sản; nguồn thu tạm ứng từ thỏa thuận chi trả giảm phát thải khí nhà kính vùng Bắc Trung bộ, BQL đã hỗ trợ sinh kế cho cộng đồng vùng đệm các xã Kim Thủy, Lâm Thủy 24 mô hình nuôi bò; 2 mô hình nuôi dê; 44 mô hình nuôi lợn, mang lại lợi ích cho 155 hộ dân.

Ngoài ra, hơn 500 hộ dân vùng đệm còn được giao khoán bảo vệ gần 17.000ha rừng, với tổng kinh phí hỗ trợ trên 8,1 tỷ đồng. Những hoạt động này không chỉ cải thiện đời sống người dân mà còn nâng cao nhận thức về vai trò của rừng và bảo tồn đa dạng sinh học…

Ngọc Hải

Báo Quảng Bình - baoquangbinh.vn - Đăng ngày 14/6/2025