Lợn đen Ibérico có nguồn gốc từ lợn rừng, kích thước lớn, đôi chân thon thả, mõm dài và ít lông. Da của lợn có màu từ đỏ, đến xám và đen. Đặc biệt, lợn Ibérico chỉ được nuôi ở bán đảo Iberia với phương pháp dehesa. Đây là một loại hình chăn nuôi gia súc kết hợp canh tác rừng, được tìm thấy ở miền trung và miền nam Tây Ban Nha và một số khu vực của Bồ Đào Nha.

 

 Có nguồn gốc từ lợn rừng trên bán đảo Iberia, lợn đen Ibérico được thuần hóa qua hàng thế kỷ. Ảnh: David MG.

Đàn lợn được chăn thả trên đồng cỏ, bên trong khu rừng gỗ sồi. Chúng sẽ lang thang, kiếm quả sồi rơi trên mặt đất từ mùa thu đến mùa xuân. Khoảng thời gian còn lại của năm, chủ trại sẽ cho lợn ăn cỏ, ô liu, các loại hạt, quả mọng, ngũ cốc hoặc đậu hữu cơ. Chất béo không bão hòa có trong các loại hạt này tốt cho sức khỏe, giảm cholesterol và giúp thịt lợn có tỷ lệ mỡ, cơ bắp phù hợp. Chúng có vị béo ngậy, ngọt và thơm hơn các loại thịt lợn nuôi bằng phương pháp thông thường.

Đặc biệt hơn, lợn Ibérico hoàn toàn được nuôi hữu cơ, không sử dụng hóa chất, kháng sinh hay hormone tăng trưởng. Chúng được nuôi trong vòng ba năm để đạt trọng lượng lý tưởng là 170 kg, trước khi giết mổ. Sau đó, phần chân được dùng để sản xuất Jamón hay giăm bông, một món ăn đặc trưng của ẩm thực Tây Ban Nha. Thịt còn lại được dùng làm xúc xích hoặc chế biến như thông thường. 

Phần đùi của chúng được phủ trong muối khoảng một tuần đến 10 ngày, tùy theo kích cỡ và khối lượng. Sau đó đùi lợn được bảo quản trong nhiệt độ 0 - 3 độ C, độ ẩm 85 - 95%. Qua giai đoạn này, giăm bông được rửa sạch để loại bỏ muối trên bề mặt và tiếp tục treo ở phòng lạnh hai tháng để làm hao nước. 

Giăm bông sau đó được chuyển đến khu vực sấy khô tự nhiên, có nhiệt độ giao động 15 - 30 độ C trong vòng 6 đến 12 tháng. Chất béo lúc này sẽ thấm đẫm vào từng sợi cơ và giữ lại mùi thơm tự nhiên. Giăm bông không được cho thêm bất kỳ thành phần nào, thậm chí là mỡ lợn để đảm bảo hương vị. 

Giai đoạn cuối cùng để tạo nên hương vị của giăm bông là Bodega. Thịt được treo trong hầm, có nhiệt độ 10 - 20 độ C từ hai năm trở lên. Thông thường một chiếc đùi lợn muối Jamón Ibérico phải mất hơn hai năm để đạt hương vị chuẩn, một số loại giăm bông ngon nhất còn mất tới 4 hoặc 5 năm. Ngày nay, toàn bộ quá trình sản xuất diễn ra trong các cơ sở hiện đại, đảm bảo sản xuất liên tục, chất lượng đồng đều và vệ sinh an toàn thực phẩm. 

 

 Giăm bông hoàn thành có màu vàng đậm, thịt đỏ sẫm. Ảnh: Bondvit.

Giăm bông Ibérico 100% được mô tả có vị như bơ, hạt dẻ, mùi thơm lan tỏa trong khoang miệng ngay khi thưởng thức miếng đầu tiên. Chất béo tan trong đầu lưỡi sẽ lưu lại miệng tới vài phút. Giá bán của đùi muối khoảng 180 USD nửa cân. 

Eduardo Donato là một trong những nhà chăn nuôi lợn Ibérico thành công nhất. Từ năm 1995, ông đã mua 10 con lợn giống quý hiếm để chăn nuôi. Lúc bấy giờ, ông đã kiên trì với hình thức chăn nuôi hữu cơ ở trang trại nằm trong công viên tự nhiên Sierra de Aracena và Picos de Aroche.

Cùng với giống quý và cách chăn nuôi khác biệt, Donato sở hữu những sản phẩm thịt lợn chất lượng cao nhất. Năm 2016, giăm bông của ông đã giành giải thưởng "Sản phẩm tốt nhất" tại Biofach, hội chợ thương mại thực phẩm hữu cơ hàng đầu thế giới tổ chức tại Đức. Loại đùi muối ở trang trại của ông có giá bán là 4.100 Euro và được kỷ lục Guinness công nhận là giăm bông đắt nhất thế giới.