Theo một nghiên cứu của McKinsey, AI tạo sinh sẽ mở ra giá trị hằng năm từ 2.000 - 4.000 tỉ USD cho các ngành công nghiệp. Trong đó, thị trường AI toàn cầu trong ngành du lịch dự kiến sẽ mở rộng từ 92,46 tỉ USD vào năm 2023 lên hơn 397 tỉ USD vào năm 2028 với tốc độ tăng trưởng kép hằng năm là 33,9%. 

Tại Việt Nam, 85% Gen Z tự mô tả bản thân là “quen thuộc” với công nghệ AI, trong khi 20% nói rằng họ nắm rõ cách thức hoạt động của AI, và 65% còn lại hiểu biết các khái niệm cơ bản. Sự quen thuộc và tin tưởng sâu sắc này khiến họ xem AI không chỉ là công cụ mà còn là người bạn đồng hành không thể thiếu trong các chuyến đi, theo kết quả nghiên cứu mới nhất của Booking.com. 

Mỗi ngày có tới 75% người thuộc thế hệ Gen Z sử dụng các công cụ tìm kiếm tích hợp AI; 66% dùng các công cụ AI tạo sinh như ChatGPT, Gemini hay Claude; 59% dựa vào các công cụ gợi ý được hỗ trợ bởi AI trên các nền tảng phát trực tuyến như Netflix hay Spotify; 70% tương tác với thiết bị thông minh (camera an ninh, bộ điều khiển nhiệt độ, nhận diện khuôn mặt…).

Toàn cảnh phiên họp "Tác động của Trí tuệ nhân tạo và Đổi mới sáng tạo trong định hình du lịch toàn cầu".

Dù là những nhân tố chính thúc đẩy sự phát triển của AI, song nhóm du khách trẻ vẫn tiếp cận công nghệ này với sự cẩn trọng nhất định cùng những kỳ vọng rõ ràng về cách thức hoạt động của các nhà cung cấp công nghệ, đó là ưu tiên công bằng, trách nhiệm và tính minh bạch.

Ngày 10/11 vừa qua, trong khuôn khổ Đại hội đồng Tổ chức Du lịch Liên Hợp Quốc (UN Tourism) lần thứ 26, đã diễn ra Phiên chuyên đề về "Tác động của Trí tuệ nhân tạo và Đổi mới sáng tạo trong định hình du lịch toàn cầu".

Thứ trưởng Bộ Văn hóa – Thể thao & Du lịch Hồ An Phong dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự chương trình. Cùng dự có Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam Phan Linh Chi, cán bộ Cục Hợp tác quốc tế (Bộ Văn hóa – Thể thao & Du lịch), cán bộ Phòng Quan hệ quốc tế và Xúc tiến du lịch (Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam).

Phát biểu tại Phiên họp, Phó Cục trưởng Phan Linh Chi cho biết trong tầm nhìn phát triển của Việt Nam, AI và đổi mới sáng tạo không chỉ là công cụ công nghệ mà còn là đòn bẩy chiến lược nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và xây dựng thương hiệu quốc gia về du lịch.

Thời gian qua, Việt Nam đã triển khai Chiến lược chuyển đổi số quốc gia, Đề án ứng dụng công nghệ của Cách mạng công nghiệp 4.0 trong phát triển du lịch thông minh, Chương trình đẩy mạnh phát triển du lịch thông minh và xây dựng Hệ thống cơ sở dữ liệu du lịch quốc gia. Các chính sách này thúc đẩy việc ứng dụng AI, dữ liệu lớn và Internet vạn vật trong quản lý điểm đến, marketing và phục vụ du khách.

Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam Phan Linh Chi chia sẻ kinh nghiệm của Việt Nam về ứng dụng công nghệ AI và đổi mới sáng tạo trong định hình du lịch.

Phó Cục trưởng Phan Linh Chi cho biết, trong thời gian tới, Việt Nam sẽ tiếp tục tăng cường kết nối, đồng bộ dữ liệu du lịch; đề xuất các cơ chế, chính sách ưu đãi; khuyến khích đào tạo nguồn nhân lực du lịch có khả năng ứng dụng và quản lý AI; ban hành hướng dẫn về sử dụng AI an toàn và có trách nhiệm.

Việt Nam cam kết hợp tác chặt chẽ với UN Tourism và các quốc gia thành viên để cùng xây dựng một hệ sinh thái du lịch thông minh, nhân văn và sáng tạo hơn, vì tương lai bền vững của du lịch toàn cầu.

Ông Apostolos Tzitzikostas, Ủy viên châu Âu phụ trách Giao thông và Du lịch Bền vững, cho rằng trí tuệ nhân tạo đã và đang mở ra một kỷ nguyên mới cho du lịch châu Âu, nơi những rào cản lớn dần biến mất và công nghệ được sử dụng để nâng cao tính nhân văn, bền vững và khả năng tiếp cận cho mọi người.

Theo ông, châu Âu đang đi đầu trong việc ứng dụng AI để phát triển du lịch bền vững với các hệ thống thông minh giúp bảo tồn di sản, tối ưu hóa sử dụng năng lượng và quản lý dòng khách. Từ Rome đến Madrid và nhiều thành phố lớn khác, AI được triển khai để hỗ trợ du khách, bao gồm cả người khuyết tật, góp phần xây dựng các điểm đến thông minh và toàn diện hơn.

Liên minh châu Âu hiện là khu vực đầu tiên trên thế giới ban hành khung pháp lý về AI đáng tin cậy, đặt ra các nguyên tắc nhằm bảo vệ quyền con người, an toàn và các giá trị cốt lõi của xã hội châu Âu.

AI đã và đang mở ra một kỷ nguyên mới cho du lịch châu Âu.

Cho rằng AI đang từng bước trở thành trụ cột chiến lược trong phát triển du lịch bền vững và đổi mới toàn cầu, ông Mohammed Al Ahbabi, Bộ trưởng Bộ Kinh tế và Du lịch Các Tiểu vương quốc Ả-rập Thống nhất (UAE), nhận định AI không chỉ là công nghệ, mà là công cụ thúc đẩy giáo dục, y tế, du lịch và kinh tế sáng tạo, góp phần nâng cao trải nghiệm du khách và hiệu quả quản lý điểm đến.

Trong khi đó, theo UN Tourism, trí tuệ nhân tạo (AI) đang tái định hình ngành du lịch toàn cầu, thúc đẩy đổi mới sáng tạo trên toàn bộ chuỗi giá trị: từ quản lý và quảng bá điểm đến, đến dịch vụ khách hàng và các hoạt động phát triển bền vững.

Tuy nhiên, sự chuyển đổi công nghệ này cũng đặt ra những thách thức lớn, bao gồm: đạo đức dữ liệu, khuôn khổ quản trị và khoảng cách số giữa các điểm đến và các bên liên quan. Chính phủ các quốc gia đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo AI trở thành động lực thúc đẩy tăng trưởng bền vững và cơ hội phát triển công bằng trong ngành du lịch.

Tại phiên họp, Giám đốc Điều hành UN Tourism Natalia Bayona nhấn mạnh hiện nay, có khoảng 70% du khách trên thế giới sử dụng AI trong hành trình du lịch của mình, thông qua các công cụ như dịch thuật, chỉ đường, gợi ý điểm đến hay quản lý chi tiêu. 

Chính phủ các quốc gia đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo AI trở thành động lực thúc đẩy tăng trưởng bền vững.

Giám đốc Điều hành UN Tourismcũng đã giới thiệu Chương trình nghị sự về trí tuệ nhân tạo của tổ chức, dựa trên ba trụ cột chính: (1) Đổi mới sáng tạo - Tổ chức cuộc thi AI Startup Competition quy mô toàn cầu, thu hút hơn 400 startup từ hơn 80 quốc gia; (2) Giáo dục và phát triển kỹ năng số - Triển khai các khóa học và học viện trực tuyến về AI trong lĩnh vực du lịch; (3) Thúc đẩy đầu tư công nghệ - Tăng cường hợp tác giữa các quốc gia và khu vực tư nhân, đặc biệt tại Arab Saudi, Tây Ban Nha, Brazil và Trung Quốc.

Dù vậy, bà Natalia Bayona khẳng định AI không thay thế con người mà giúp con người mạnh mẽ hơn, đồng thời nhấn mạnh sứ mệnh của UN Tourism là kết hợp trí tuệ công nghệ với giá trị nhân văn, hướng tới một ngành du lịch thông minh, toàn diện và bền vững.

Phiên họp Đại hội đồng UN Tourism lần thứ 26 tại Arab Saudi đã quyết định địa điểm và chủ đề của Ngày Du lịch Thế giới trong hai năm tới. Năm 2026 tổ chức tại El Salvador với chủ đề “Chương trình nghị sự số và Trí tuệ nhân tạo trong tái định hình du lịch”. Năm 2027 tổ chức tại Cabo Verde với chủ đề “Chuyển đổi du lịch thông qua giáo dục”.

Đại hội đồng UN Tourism lần thứ 27 sẽ được tổ chức tại Dominican.

Tường Bách

Nguồn: Vneconomy