Mạng lưới các trạm sạc rộng lớn này là một phần trong kế hoạch của chính quyền tỉnh Hải Nam nhằm chấm dứt bán xe ô tô chạy bằng nhiên liệu hóa thạch vào năm 2030, đặt mục tiêu đưa xe điện (EV) và xe lai (hybrid) sạc điện chiếm 45% lượng xe lưu hành trên đảo. Đây là tỉnh đầu tiên và cũng là duy nhất của Trung Quốc đặt mục tiêu đầy tham vọng này.

Thành công của hòn đảo có thể cung cấp một kế hoạch cụ thể, chi tiết cho toàn bộ đất nươc, chuyển đổi hoàn toàn sang sử dụng điện năng và năng lượng không phát thải trong tương lai.

Đảo Đại Nam có những lợi thế nhất định khi phát triển xe điện. Đảo có diện tích bằng nước Bỉ, có nghĩa là dân cư của đảo chỉ thực hiện được những chuyến đi ngắn. Khí hậu ôn hòa giúp kéo dài tuổi thọ pin, không giống như Bắc Kinh, nơi nhiệt độ thường có thể xuống quá mức đóng băng vào mùa đông. Chính quyền địa phương cũng có chính sách trợ cấp mua xe điện hàng chục triệu nhân dân tệ.

Những đặc điểm đặc thù và chính sách ưu đãi khiến tỉnh Hải Nam có tỷ lệ sử dụng ô tô năng lượng sạch cao thứ 2 trong cả nước vào năm 2022, chiếm 42% doanh số bán ô tô mới, chỉ đứng sau trung tâm tài chính giàu có Thượng Hải (48%), khu vực mà chính quyền địa phương dành nhiều ưu đãi cho người mua. Tất cả taxi và xe buýt của Hải Nam đều chạy bằng điện.

“Chắc chắn mục tiêu điện khí hóa giao thông sẽ đạt được,” Zhang Haotian, nhân viên bán hàng cho thương hiệu xe điện cao cấp Zeekr của tập đoàn công nghệ Zhejiang Geely Holding cho biết. “Chính sách hỗ trợ mạnh mẽ của chính quyền Hải Nam, diện tích và thời tiết của hòn đảo là những yếu tố hoàn hảo để hỗ trợ địa bàn này phát triển thành khu vực dẫn đầu cả nước về áp dụng xe điện.”

Khi nhóm phóng viên Bloomberg News đến thăm thủ phủ Hải Khẩu của Hải Nam vào giữa tháng 5/2023, hầu hết các khu dân cư đều có ít nhất một trạm sạc xe điện. Công nghệ pin mới cũng đang được triển khai. Công ty xe điện Nio đồng thời ra mắt trạm hoán đổi pin thế hệ thứ III tại Hải Khẩu, trạm này có thể thay thế pin cạn kiệt bằng pin mới trong vòng chưa đầy 5 phút. Nhà sản xuất ô tô có kế hoạch xây dựng thêm 1.000 trạm hoán đổi pin và lắp đặt khoảng 10.000 bộ sạc.

Nio đã ra mắt trạm hoán đổi pin thế hệ thứ ba tại Hải Khẩu, có thể thay thế pin cạn kiệt bằng pin mới trong vòng chưa đầy 5 phút. Ảnh Bloomberg News

Chen Yeren, cư dân đảo Hải Nam, lần đầu tiên biết đến tập đoàn công nghệ BYD. - hiện là nhà sản xuất ô tô bán chạy nhất Trung Quốc, khi có được việc làm tại một đại lý sau khi tốt nghiệp năm 2018.

Trong 2 năm đầu tiên, Chen lái một chiếc ô tô thông thường do lo ngại, liệu EV có phải là một lựa chọn an toàn hay không? Cuối cùng, anh quyết định chuyển đổi phương tiện năm 2020, mua một chiếc BYD Han do công nghệ pin được cải thiện, cho phép quãng đường lái xe dài hơn. Anh cho biết, nhiều bạn bè và người thân của anh ấy cũng bắt đầu quan tâm đến ô tô điện.

Chen cho biết, tại đại lý bán xe, khách hàng không cần phải thuyết phục nhiều để cân nhắc mua xe điện, tập đoàn BYD cũng đã ngừng sản xuất xe động cơ đốt trong thông thường vào năm 2022, nhiều người mua tiềm năng đến đại lý nói rằng, họ cảm thấy áp lực cạnh tranh khi bạn bè từ bỏ xe chạy xăng.

“Tôi không nghĩ mục tiêu điện khí hóa giao thông năm 2030 gây thêm bất kỳ áp lực nào cho cư dân,” Chen nói. “Người tiêu dùng ở đây hoàn toàn đã coi xe điện là một lựa chọn tốt hơn khi cần mua xe mới.”

Bắc Kinh coi Hải Nam là hình mẫu để phát triển ngành công nghiệp xe điện trên toàn quốc và các quan chức Hải Nam đã được nhiều tỉnh khác mời chia sẻ kinh nghiệm phát triển điện khí hóa giao thông của đảo này trong những tháng gần đây. Thách thức tiếp theo sẽ là chuyển đổi các loại xe vận tải thương mại sang chạy điện hoặc năng lượng không phát thải do người dùng không tiết kiệm được nhiều như xe du lịch, sạc xe vận tải cũng như các phương tiện hạng nặng khác đòi hỏi chi phí và thời gian cao hơn.

Trung Quốc, quốc gia đông dân nhất thế giới phải cần một thời gian dài mới có thể loại bỏ được các phương tiện giao thông chạy bằng nhiên liệu hóa thạch. Theo Yale Zhang, giám đốc điều hành công ty tư vấn Automotive Foresight, Hải Nam có mức độ chấp nhận cao đối với xe điện do kinh tế của hòn đảo phụ thuộc vào du lịch, nhưng những điều kiện thuận lợi trên đảo Hải Nam không đồng nhất với các vùng miền trên toàn lãnh thổ Trung Quốc.

Trên thế giới, nhiều quốc gia và khu vực khác cũng đang đạt được những tiến bộ nhanh chóng trong loại bỏ dần ô tô chạy xăng. Na Uy, quốc gia có 5,5 triệu dân, đang chuẩn bị cấm bán ô tô nhiên liệu hóa thạch vào năm 2025, xe điện chiếm hơn 83% doanh số bán ô tô mới của quốc gia này trong tháng 4. Anh tuyên bố sẽ ngừng bán ô tô và xe vận tải chạy xăng và dầu diesel mới năm 2030, Canada và 7 tiểu bang của Mỹ, trong đó có California và Maryland, đặt ra thời hạn cuối cùng dừng bán xe nhiên liệu hóa thạch năm 2035.

James Chao, giám đốc chiến lược của công ty tư vấn IScann Group, cho biết nhiệm vụ đối với Hải Nam có lẽ không quá khó khăn như ở các quốc gia khác. Ông Chao, trưởng bộ phận ô tô của công ty tư vấn cho biết: “Động lực chính dẫn đến khả năng thành công của chương trình này là giá trung bình của một chiếc xe điện ở Trung Quốc thấp hơn nhiều so với thế giới. Ông nói:

“Khả năng chi trả cho xe điện là một vấn đề ở Châu Âu và Mỹ, nhưng ở Trung Quốc, không có bất cứ trở ngại nào do giá xe điện tương đương xe chạy nhiên liệu hóa thach. Ưu thế này khiến lệnh cấm bán xe động cơ đốt trong có cơ hội thành công ở Hải Nam cao hơn nhiều so với các địa bàn khác của Trung Quốc.”