Theo Thần tích bi ký tại di tích thì con người, đất đai và địa danh làng Lễ Quán đã có từ thời Hùng Vương, Thục An Dương Vương.

Sau khi nước Âu Lạc bị Triệu Đà xâm lược, Vua Thục An Dương Vương tự sát, theo ý chỉ và thần hiệu vua ban, nhân dân thôn Lễ Quán lập miếu thờ đức Vua Thục An Dương Vương là Thành Hoàng làng, hiệu là: “Thục An Dương miếu". Năm 1936, miếu xuống cấp sụp đổ, dân làng rước long ngai, bài vị vua từ miếu về đình thờ phụng.

Đình Lễ Quán được xây dựng từ thời Nguyễn, trùng tu năm 1939. Năm 1978, đình  xuống cấp, chính quyền cho giải hạ lấy vật liệu xây dựng các công trình phúc lợi của xã.

Năm 2005, chính quyền và nhân dân địa phương đã phục dựng lại ngôi đình trên nền cũ. Đình có kiến trúc kiểu chữ Đinh gồm tòa đại bái 5 gian và Hậu cung 3 gian.

Năm 2013, đình được trùng tu,  xây thêm nghi môn, nhà giải vũ, bình phong, tường bao, xây nhà bia thần tích, bia công đức, xây lại giếng cổ.

Căn cứ kết quả khảo sát, điền dã, nghiên cứu hệ thống sắc phong, câu đối, đại tự, bia ký tại di tích và lưu truyền trong nhân dân, đình Lễ Quán thờ An Dương Vương. Truyền rằng: Có người Thục, họ Thục, tên húy là Dương muốn cầu hôn với con gái Hùng Vương tên là Mỵ Nương, nhưng Hùng Vương không bằng lòng. Năm đó, Dương công 24 tuổi (sinh giờ Ngọ ngày 10 tháng 10 năm Bính Thân. Nhân việc Công không được toại nguyễn theo ý muốn, bèn cử binh đến đánh Hùng Vương tại nước Văn Lang. Dương công lên ngôi hoàng đế, tự xưng là An Dương Vương. Được một năm, vương đức ngay thẳng,nhân từ, thiên hạ thái bình. trong nước vô sự. Lúc này, vua bèn xây thành lập nền móng vững chãi tại trang Phong Khê, Phú An thuộc đất Việt Thường. Nhưng ba bốn lần xây, mỗi lần lại đổ, vua không biết do đâu.

Ngày 7 tháng 3, vua lập đàn chay giới tế cầu đảo. Vào giờ Ngọ, vua thấy một lão nhân cao lớn từ Tây Thục đến đứng ngay trước cửa thành than rằng: “Xây thành này bao giờ xong?". Vua cho là lạ liền vui mừng đón về điện. Vua hỏi về việc xây thành, lão nhân nói rằng: “Hầu giang Sứ cùng đến xây thì mới thành công" rồi lão nhân điềm nhiên bay lên không trung biến mất.

Từ đó, hàng ngày vua thường ra cửa Đông trông ngóng. Bỗng thấy Kim Quy (rùa vàng) từ phương Đông đến nổi ngay trên mặt nước tự xưng là “Giang sứ", biết rõ việc do trời đất quỷ thần. Vua nói với Kim Quy rằng: “Đó là do lão nhân (Ngọc Hoàng thượng đế) đã báo", bèn mời vào trong thành, Kim quy ngồi trên điện. Vua hỏi việc xây thành do đâu mà không thành, Kim Quy đáp: “Sông núi đất này tinh khí, vì quốc báo thề trước có bạch hạc hóa thành yêu tinh, thường hay biến hóa làm hại dân, nếu vua giết được bạch hạc thì thành mới vững chãi được".

Vua cùng Kim Quy đến chỗ quỷ tinh ở trong núi Thất Diệu, quỷ tinh mới bị tiêu diệt. Từ đó, nhân dân được bình yên. Thành khi xong, cao rộng, xoáy tròn như con ốc, nên được gọi là Loa thành.

Giang Sứ ở lại ba năm, bèn từ biệt vua để về châu Động Đình. Vua cảm tạ rằng: “Thành này được kiên cố rồi, nếu sau này có giặc ngoại xâm thì có thể chế ngự được". Giang sứ nói: “Nhưng vẫn còn lo", Giang sứ tháo móng vuốt trao cho vua và nói rằng: “Dùng làm cơ nỏ, về sau không phải lo gì nữa". Vua sai tướng Cao Lỗ chế tạo nỏ thần, lấy móng rùa làm cơ, gọi là “Linh quang thần nỏ".

Bấy giờ, Triệu Đà cử binh sang xâm chiếm nước Nam. Vua lập tức mang nỏ thần đi chinh chiến. Lúc tiến binh đến đất khu Nam, trang Thạch Khôi, huyện Gia Phúc, tức tại xứ Đồng Giang, tự nhiên trời đất tối sầm, không thể đi tiếp được nữa. Phụ lão nhân dân ra đón, hành lễ bái phụng dâng lương thảo. Vua rất vui lòng. Bản khu có ba người tham gia đại quân là: Vũ Viết Cán, Hồ Viết Nhân, Đỗ Viết Khoan.

Sáng sớm hôm sau, Vua tiến quân đến thẳng nơi đồn giặc đóng, lấy nỏ thần ra bắn, quân Đà đại bại, bỏ chạy tán loạn, tất cả đều chạy trốn vào dưới chân núi. Vua dẫn quân trở về bản khu, lập một trú doanh tại khu giữa và mở yến tiệc chúc mừng, khao thưởng quân sĩ, nhân dân. Mời phụ lão nhân dân bản khu đến ban thưởng, phong cho 3 nghĩa binh “Nội đao hầu".

Bấy giờ, Triệu Đà và vua mỗi bên đắp lũy. Triệu Đà biết vua có nỏ thần nên không dám cùng vua gây chiến, sai sứ xin cầu hòa. Triệu Đà sai con trai là Trọng Thủy đi sứ để cầu hôn là công chúa My Châu. Vua không biết mưu đồ của Triệu Đà nên bằng lòng gả Mỵ Châu cho Trọng Thủy, rồi cho ở rể.

Trọng Thủy mưu sâu lừa My Châu ngầm lấy nỏ thân xem. Mỵ Châu tin chồng trộm nỏ thần đưa cho Trọng Thủy, Trọng Thủy tháo lấy móng cơ, ngầm làm giả cơ khác. Xong nói với Mỵ Châu rằng: “Ta trở về thăm gia đường. nhưng tình cảm vợ chồng không thể quên được", Trọng Thủy rời nước Nam trở về, mang theo cơ rùa thần.

Triệu Đà lấy được cơ rùa thần, lại cử binh sang xâm chiếm nước ta. Tin báo cấp tới vua, An Dương Vương tức giận dấy binh đánh dẹp. Gặp giặc, vua lấy nỏ thần bắn nhưng không hiệu nghiệm. Quân Triệu Đà tràn sang, quân An Dương Vương thất bại, vua cùng con gái cưỡi ngựa chạy về đất khu Tây, nơi doanh đồn trú binh ngày trước.

Vua mời nhân dân bản khu đến nói rằng: “Ta nay vì con mà mất cơ, bị Triệu Đà gây hại, ta viết thần hiệu giao phó cho nhân dân ngày sau phụng thờ". Vua viết ngay họ Thục, húy Dương, hiệu An Dương Vương và ban cho bạc 100 cân để ngày sau hương hỏa. Ngay hôm đó. vua ra đất của bản khu vung kiếm lên trời, chân đạp đất ba lần, tự nhiên thấy đất nổi lên một gò cao một thước, người dân đã dựng miếu thờ trên gò này.

Vua chạy thẳng đến đất Diễn Châu, kêu to rằng: “Trời phụ ta rồi, Kim Quy Giang sứ ở đâu"? Bỗng thấy Kim Quy ngậm một đóa hoa sen từ dưới biển lên đến trước mặt vua và nói rằng: “Giặc cưỡi trên lưng ngựa phía sau nhà vua đó". Vua giận chém công chúa và cùng thần Kim Quy đi xuống biển.

Khi triều Lý khai sáng cơ đồ, vua hành binh qua đất bản khu ngày trước, thấy địa thế đẹp liền hạ trại nghỉ ngơi, đêm đến mộng thấy một lão nhân dung mạo kỳ lạ, từ phía Nam đến, đứng quay mặt về hướng Nam tự xưng là An Dương Vương, mất nỏ thần móng rùa chạy về biển Nam, làm phúc thần của bản khu. Nay muốn âm phù trợ giúp Đại Việt, rồi bay lên không biến mất.

Vua tỉnh dậy, liền triệu người dân đến hỏi rồi đến miếu hành lễ bái yết. Vua Lý lập đô, mở mang cơ đồ thành công. Vua cho là linh ứng, ban thêm cho miếu 300 quan tiền, sắc phong mỹ tự, chiếu cho thờ phụng muôn đời.

Hàng năm, dân làng Lễ Quán tổ chức 2 kỳ lễ hội: Ngày mồng 10 tháng 10 (âm lịch) lễ mừng ngày sinh và ngày 25 tháng 11 (âm lịch) lễ kỷ niệm ngày hóa của Thành hoàng, trong đó ngày 25 tháng 11 (âm lịch) là ngày lễ chính. Lễ mừng ngày sinh 10 tháng 10 (âm lịch) còn gọi là lễ xôi mới nhớ ơn đức vua đã dậy dân làng trồng mầu, cấy lúa, sửa đổi phong tục. Lễ thường dùng xôi nén, thịt lợn. Sau lễ, xôi thịt được chia đều cho các bé trai trong làng.

Ngày lễ chính 25 tháng 11 (âm lịch) thực hiện trong 3 ngày (24, 25 và 26). Ngày 25 sáng tổ chức tế 3 tuần: 1 tuần hương, 1tuần trầu cau, 1 tuần rượu. Chiều lễ rước kiệu, bài vị ra đình xã tế lễ sau rước kiệu cùng bài vị về đình làng.

Trong các ngày lễ hội các trò chơi dân gian như: đấu vật, chọi gà, đi cầu kiều, bắt vịt…các buổi tối có hát chèo, hát tuồng.

Di tích đình Lễ Quán được UBND tỉnh Hải Dương (nay là UBND thành phố Hải Phòng) ban hành Quyết định số 3167/QĐ-UBND ngày 22 tháng 11 năm 2010 xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh.

Nguồn: Sở văn hóa, thể thao và du lịch Hải Dương