Theo truyền thuyết dân gian, thuở xưa chàng Lang bộ tộc Lạch yêu nàng Bian bộ tộc Chil, nhưng không được nên duyên chồng vợ nên ôm nhau tự tử, hóa thành hai đỉnh Lang (Rađa) và Bian (Núi Bà) kề bên nhau.

 

Muốn lên đỉnh Rađa du khách phải đi bằng xe chuyên dụng từ chân núi, lên đến đỉnh thỏa thích ngắm nhìn thị trấn Lạc Dương và hồ Đan Kia tuyệt đẹp bên dưới; tất nhiên vào những ngày đẹp trời, không mây mù. Lên đỉnh Núi Bà gian nan hơn nhiều. Cũng phải đi bằng xe chuyên dụng lên gần đỉnh Rađa, sau đó tiếp tục cuốc bộ xuyên rừng già. Điểm xuống xe có độ cao khoảng 1.900m, từ đó muốn lên đỉnh Núi Bà người khỏe mạnh cần 1 giờ 30 phút.

Đoạn đường từ điểm xuống xe đến “ngã ba Đông Dương” dễ đi nên chỉ chiếm khoảng 15% thời gian, song tại ngã ba này nhiều người mới đi lần đầu dễ bị lạc hướng, thay vì lên đỉnh lại đi vòng vòng quanh núi. Từ “ngã ba Đông Dương” đường bắt đầu lên dốc cao, phải vượt qua các thân cây to nằm vắt ngang, các đường mòn cũng là suối nước vào mùa mưa, trơn và lầy lội, dễ “chụp ếch” nếu không cẩn thận từng bước đi.

Tuy nhiên chỉ đoạn đường cuối cùng (chiếm 50% lộ trình) mới thật sự là leo núi: toàn dốc dựng đứng, đá lởm chởm và cũng có những vạt trúc thấp mọc ven đường tương tự như đoạn lên gần đến đỉnh Phanxipăng. Khi còn khoảng 30m thì đến đỉnh, một khoảng trống trải xuất hiện, từ đây nhìn xuống là toàn cảnh thành phố Đà Lạt, ai cũng dừng chân vài phút ngắm nhìn, chụp ảnh trước khi leo lên đoạn dốc đá trơn nhất để lên đến đỉnh Núi Bà cũng là điểm cao nhất của dãy Lang Bian.

Thông thường, khách đi tour dã ngoại nghỉ ngơi trên đỉnh, chụp ảnh, ngắm nhìn phong cảnh với thị xã Lạc Dương bên dưới, xa xa là thành phố Đà Lạt, dùng một bữa ăn nhẹ trong không khí thanh sạch mát rượi rồi quay về Đà Lạt trong ngày.

Còn với dân săn ảnh, họ phải canh cho được những thời khắc đẹp nhất là buổi hoàng hôn, khi những tia nắng kỳ ảo xuyên qua màn mây và buổi bình minh, lúc sương mù giăng giăng khắp núi rừng trước khi mặt trời ló dạng. Muốn vậy phải cắm trại trên đỉnh từ 3g chiều hôm trước đến sáng hôm sau khi nắng lên cao mới quay về.

Nhưng để có được những bức ảnh đẹp vào các mùa khác nhau, chúng tôi phải “mai phục” trên đỉnh Núi Bà hàng chục bận với sự hỗ trợ của Công ty du lịch Lang Bian chuyên cung cấp dịch vụ mang vác máy móc, phương tiện cắm trại, đồng thời lo chuyện bếp núc ăn uống cho chúng tôi suốt thời gian trên đỉnh núi, nơi có một khoảng đất trống nhỏ có thể trải bạt, dựng lều.

Trên đỉnh gió rất mạnh, ngoài một loại cỏ thân cứng lá tròn và những bụi trúc lùn, không có cây cối gì khác tồn tại nổi. Chiều xuống, chúng tôi đốt lửa trại, ăn uống bên bếp lửa hồng ấm áp trong thời tiết giá rét và có khi mưa phùn, tuy trời không lạnh như trên đỉnh Phanxipăng nhưng cũng đủ tê cóng các đầu ngón tay, nhìn xuống bên dưới Đà Lạt ẩn hiện thấp thoáng qua làn mây. Buổi sáng chúng tôi thức giấc thật sớm để săn tìm những góc đẹp, ai nấy làm việc cật lực cho đến khi nắng lên cao mới ngừng tay thưởng thức ly cà phê đầu ngày thấm đẫm hương vị cao nguyên.

Lên đỉnh Núi Bà vào mùa hè dễ có ảnh đẹp. Những ngày hè mặt trời chói chang, mây luồn đậm đặc khắp nơi. Mùa xuân và mùa thu trời ít mây, nhìn rõ thành phố Đà Lạt nhưng không dễ chụp được ảnh ưng ý. Khó khăn và đáng nhớ nhất là những chuyến đi vào mùa đông.

Chuyến đi sáng tác thành công nhất trên đỉnh Núi Bà của chúng tôi là vào dịp lễ hội hoa Đà Lạt đầu năm 2010. Hôm ấy, đúng như ước nguyện của chúng tôi, mây thuận nắng hòa trên đỉnh núi, cảnh sắc đẹp đến kỳ lạ, chưa bao giờ chúng tôi được chứng kiến. Trên cao nguyên Lâm Viên, mặt trời mùa đông không sáng rỡ như vào mùa xuân, không chói rực như khi mùa hè mà e ấp dưới làn mây dịu dàng. Mây cũng thay phiên “biểu diễn” đủ kiểu, lúc thành khối to chồm lên đỉnh Núi Bà, lúc trổ cầu vồng vắt qua đỉnh Rađa...

Mọi người ới nhau báo chỗ này có tia mặt trời tuyệt đẹp, góc nọ góc kia có dáng mây lạ lùng, chúng tôi phải thay đổi ống kính liên tục để bắt kịp các khoảnh khắc ấy, ai nấy sung sướng, hân hoan như đang “sống trên mây”!