Lễ hội Lam Kinh 2025 được tổ chức quy mô cấp tỉnh, tại sân Rồng thuộc Di tích quốc gia đặc biệt Lam Kinh (xã Lam Sơn, tỉnh Thanh Hóa).

Đây là hoạt động mang ý nghĩa sâu sắc nhằm tưởng nhớ, tri ân Anh hùng dân tộc Lê Lợi, các vua Lê, các tướng sĩ và nhân dân đã góp công lớn trong sự nghiệp dựng nước, giữ nước; đồng thời khơi dậy niềm tự hào dân tộc, phát huy truyền thống văn hóa, hướng tới xây dựng Thanh Hóa trở thành điểm đến “đậm đà bản sắc - giàu giá trị di sản”.

Lễ hội năm nay diễn ra từ ngày 12 đến 14/10 (tức 21 - 23/8 âm lịch), gồm hai phần: phần lễ và phần hội.

Nghi thức rước kiệu Đức Vua Lê Thái Tổ, kiệu Trung túc Vương Lê Lai từ đền thờ Vua Lê Thái Tổ và Đền thờ Trung túc vương Lê Lai về Sân rồng Chính điện Lam Kinh

Phần lễ chính được tổ chức vào sáng ngày 13/10/2025 (tức 22 tháng 8 âm lịch) tại sân Rồng, Chính điện Lam Kinh.

Các hoạt động trọng tâm được tổ chức tại Khu Di tích quốc gia đặc biệt Lam Kinh, thuộc hai xã Lam Sơn và Kiên Thọ.

Trước lễ chính là nghi thức rước kiệu vua Lê Thái Tổ và kiệu Trung Túc Vương Lê Lai từ đền thờ về sân Điện Lam Kinh do đội tế và đội rước của xã Lam Sơn, xã Kiên Thọ thực hiện. Nghi thức này tái hiện nét văn hóa cung đình xưa, thể hiện lòng tôn kính, biết ơn đối với hai vị anh hùng khai quốc của triều Lê.

Trong khuôn khổ phần lễ, Ban Tổ chức sẽ tổ chức Lễ dâng hương tại các địa điểm di tích: Đền thờ vua Lê Thái Tổ, khu lăng mộ vua Lê Thái Tổ, các Tòa Thái miếu tại Di tích quốc gia đặc biệt Lam Kinh (xã Lam Sơn); đền thờ Trung Túc Vương Lê Lai (xã Kiên Thọ); Thái miếu Nhà Hậu Lê và tượng đài Lê Lợi (phường Hạc Thành); cùng các địa phương có đền thờ các vị khai quốc công thần triều Lê.

Tại các đền thờ, tòa thái miếu, lăng mộ trong khu di tích, Trung tâm Nghiên cứu lịch sử và Bảo tồn Di sản Thanh Hóa sẽ tổ chức các buổi tế lễ trong hai ngày 12 và 13/10 (tức 21 và 22 tháng 8 năm Ất Tỵ).

Bên cạnh đó, Lễ dâng hương tưởng niệm bà Hàng Dầu sẽ diễn ra trang trọng trên đỉnh núi Lam Sơn vào ngày 14/10 (tức 23 tháng 8 âm lịch).

Phần hội của Lễ hội Lam Kinh 2025 sẽ mang đến không khí tưng bừng, rộn ràng với nhiều hoạt động văn hóa, thể thao và du lịch hấp dẫn: các trò chơi, trò diễn dân gian, múa bản hội truyền thống; các chương trình biểu diễn nghệ thuật dân tộc đặc sắc; trưng bày, giới thiệu giá trị văn hóa - lịch sử của Di tích quốc gia đặc biệt Lam Kinh.

Những hoạt động này được tổ chức xuyên suốt trước, trong và sau thời gian diễn ra lễ hội, góp phần tạo nên không gian văn hóa đặc trưng, đậm chất Lam Kinh, vừa gần gũi, vừa trang trọng.

Lễ hội Lam Kinh gắn liền với Khu Di tích lịch sử Lam Kinh, nơi hội tụ linh khí sông núi và cũng là quê hương của Anh hùng dân tộc Lê Lợi. Năm 1433, sau khi vua Lê Thái Tổ băng hà, thi hài được đưa về an táng tại Lam Kinh. Từ đó, các điện, miếu thờ được xây dựng, trở thành trung tâm hành lễ của triều Hậu Lê.

Theo “Việt sử thông giám cương mục”, ngay sau khi Lê Thái Tổ mất, “các quan theo hầu về Tây Kinh dựng Miếu Điện Lam Sơn”. Đến tháng 4 năm 1434, vua Lê Thái Tông tiếp tục sai “Hữu bộc xạ Lê Nhữ Lãm đến Lam Kinh dựng miếu thờ Thái mẫu”.

Cứ vài năm một lần, vua và triều thần lại hành lễ tại Lam Kinh để tưởng nhớ công đức khai quốc của Lê Lợi.

Các nghi lễ cúng tế thời ấy được tổ chức theo nghi thức cung đình, trang trọng và quy mô, với nhạc lễ “Bình Ngô phá trận”, “Chư hầu lai triều”, cùng các điệu múa võ, nhạc văn thể hiện niềm tự hào về chiến thắng và hòa bình.

Về phần hội, “Đại Việt sử ký toàn thư” cũng chép: Hoàng đế Lê Thái Tông “tưởng nhớ công lao của tiền bối, sáng tác điệu vũ Bình Ngô”, được diễn xướng trong các buổi yến tiệc, tế lễ, thể hiện tinh thần tri ân và lòng tự tôn dân tộc.

Trải qua biến thiên lịch sử, triều Lê suy vong, khu điện miếu Lam Kinh từng một thời hoang phế. Mãi đến đầu thế kỷ XX, người dân làng Lam Sơn mới dựng lại ngôi đền thờ trên nền đất xưa, thờ vua Lê Thái Tổ, Lê Lai, Nguyễn Trãi và Bạch Y Công chúa.

Từ đó, các nghi thức tế lễ truyền thống dần được phục hồi, lưu truyền qua nhiều thế hệ, trở thành nét đặc trưng của lễ hội Lam Kinh ngày nay, vừa mang dáng dấp cung đình, vừa thấm đẫm hồn dân gian.

Lễ hội Lam Kinh 2025 không chỉ là dịp tưởng nhớ công lao của Anh hùng dân tộc Lê Lợi và các bậc tiền nhân triều Lê, mà còn góp phần làm phong phú thêm bản sắc văn hóa xứ Thanh, khẳng định vị thế của Di tích quốc gia đặc biệt Lam Kinh trong dòng chảy lịch sử dân tộc.

Đây cũng là cơ hội để Thanh Hóa quảng bá hình ảnh vùng đất “địa linh nhân kiệt” đến du khách, đồng thời nâng cao ý thức bảo tồn, phát huy giá trị các di sản văn hóa trong thời kỳ hội nhập và phát triển.

Nguyễn Linh

Báo Văn hóa - baovanhoa.vn - Đăng ngày 09/10/2025