Tiềm năng rộng mở từ Thái Nguyên mới

Sau sáp nhập địa giới hành chính, Thái Nguyên mở ra một giai đoạn phát triển mới, vừa mở rộng diện tích, vừa sở hữu nguồn tài nguyên thiên nhiên, văn hóa, ẩm thực phong phú. Đây là thời cơ để Thái Nguyên bứt phá, đặc biệt trong lĩnh vực du lịch, khi những giá trị đặc sắc của Thái Nguyên cũ và Bắc Kạn cũ được cộng hưởng, bổ sung lẫn nhau.

Các doanh nghiệp khảo sát khu trồng thực phẩm hữu cơ tại Trung tâm Thương mại và du lịch Dũng Tân. Ảnh: TITC

Sau sáp nhập, tỉnh Thái Nguyên có tổng diện tích tự nhiên là 8.375,21 km2, gồm 92 xã, phường (77 xã, 15 phường), dân số 1.799.489 người. Về vị trí địa lý, Thái Nguyên tiếp giáp với các tỉnh Bắc Ninh, Cao Bằng, Lạng Sơn, Phú Thọ, Tuyên Quang và thành phố Hà Nội. Cùng với bề dày lịch sử, văn hoá lâu đời, 713 di tích (03 di tích quốc gia đặc biệt, 67 di tích quốc gia, 322 di tích cấp tỉnh, 321 di tích kiểm kê chưa xếp hạng); 01 di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại “Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam” tạo nên tiềm năng phát triển du lịch tự nhiên và nhân văn phong phú.

Thái Nguyên cũng là nơi sinh sống của nhiều cộng đồng dân tộc anh em, như: Kinh, Tày, Nùng, Dao, Sán Chay, Mông, Hoa… Sự đa dạng về ngôn ngữ, phong tục, lễ hội, trang phục và ẩm thực của các dân tộc không chỉ góp phần làm giàu đời sống tinh thần của cư dân mà còn trở thành nguồn tài nguyên quý giá để phát triển du lịch văn hóa, du lịch cộng đồng, gắn kết vùng đồng bào dân tộc với sự phát triển chung của tỉnh.

Các doanh nghiệp trải nghiệm tại khu vực chăm sóc huấn luyện chim của Trung tâm Thương mại và du lịch Dũng Tân. Ảnh: TITC

Hiện nay trên địa bàn tỉnh có 19 khu, điểm du lịch đã được UBND tỉnh cộng nhận và cơ bản các điểm này đều phát triển theo hướng sinh thái, cộng đồng phát huy lợi thế về cảnh quan thiên nhiên và các giá trị văn hoá truyền thống. Một số điểm du lịch cộng đồng tiêu biểu, thu hút nhiều du khách như: điểm du lịch cộng đồng xã Tân Cương, điểm du lịch cộng đồng hồ Ghềnh Chè, điểm du lịch cộng đồng xóm Tân Sơn, khu bảo tồn làng nhà sàn sinh thái du lịch Thái Hải, khu du lịch hồ Ba Bể với các cánh rừng nguyên sinh và các làng bản người dân tộc sinh sông ven hồ… càng tạo nhiều lợi thế phát triển du lịch.

Khu bảo tồn làng nhà sàn du lịch sinh thái Thái Hải. Ảnh: TITC

Trên thực tế, mỗi dân tộc, mỗi địa phương đều có một kho tàng ẩm thực riêng, từ cách chế biến, nguyên liệu, cho đến câu chuyện văn hoá đằng sau món ăn. Tuy nhiên, việc định vị ẩm thực đặc trưng cho Thái Nguyên không dễ dàng, cũng cần có sự nhất quán. Ông Nguyễn Tuấn Anh - Phó Chủ tịch thường trực Câu lạc bộ Lữ hành UNESCO Hà Nội, cho rằng địa phương cần có chiến lược rõ ràng để biến tiềm năng thành sản phẩm cụ thể. “Muốn phát triển du lịch ẩm thực, phải định hình được món ăn nào đại diện, gắn liền với không gian nào và đưa vào tour trải nghiệm cho du khách”.

Ông Nguyễn Văn Tài - Giám đốc Công ty VietSense Travel cho rằng Thái Nguyên có nhiều tiềm năng sinh thái, thiên nhiên, lịch sử văn hóa; du lịch ẩm thực chưa phải thế mạnh. Ông Nguyễn Văn Tài cho rằng Thái Nguyên cần tập trung đầu tư vào các thế mạnh đã có sẵn để phát huy tiềm năng sẵn có, lấy ngắn nuôi dài, tạo nên tiềm lực tài chính trước rồi quay trở lại đầu tư vào du lịch ẩm thực. Giám đốc Avitour Nguyễn Trung Quân cho rằng, du lịch ẩm thực không đơn thuần là trải nghiệm qua một bữa ăn, mà cần phải xây dựng một chương trình hoàn chỉnh. Điều này bao gồm khâu truyền thông, xúc tiến, và quan trọng nhất là kể một câu chuyện về ẩm thực của từng địa phương. “Cần có sự thống nhất về tên gọi, nội dung chương trình và đặc biệt là cách kể câu chuyện về ẩm thực. Tour ẩm thực phải thực sự lột tả được hết sự sâu sắc của ẩm thực địa phương” - ông Nguyễn Trung Quân nhấn mạnh.

Khách du lịch trải nghiệm hồ Ba Bể. Ảnh: TITC

Giám đốc Asiana Travel Trịnh Việt Dũng cho rằng làm sản phẩm phải có định hướng, tạo sự khác biệt để thu hút khách. Ông Trịnh Việt Dũng đồng thời cho rằng khẩu vị giữa khách Việt và khách quốc tế có sự khác biệt rõ rệt, các doanh nghiệp cần nghiên cứu kỹ, thống kê món nào được yêu thích, món nào phù hợp để từ đó đưa ra thực đơn chuẩn mực cho từng nhóm khách. Bên cạnh đó, cần tổ chức thành trung tâm giới thiệu sản phẩm, giới thiệu các đặc trưng, đặc sản ẩm thực địa phương để du khách có thể mua được sản phẩm mang về. “Ẩm thực không thể chỉ dừng ở “có món ngon”, mà phải trở thành trải nghiệm được thiết kế phù hợp với từng đối tượng du khách” - ông Trịnh Việt Dũng nhấn mạnh.

Cần xây dựng chiến lược bài bản

Giám đốc Công ty du lịch Travelogy Việt Nam Vũ Văn Tuyên cho rằng, cần xây dựng một chiến lược bài bản về việc xây dựng các tour ẩm thực; các điểm đến Sa Pa, Pù Luông, Mai Châu đều có chiến lược bài bản về việc xây dựng các tour ẩm thực.

Tọa đàm “Xây dựng và phát triển các tour du lịch ẩm thực Thái Nguyên năm 2025”. Ảnh:TITC

Theo ông Vũ Văn Tuyên, trước khi sáp nhập, Thái Nguyên nổi tiếng là các đồi chè và các món ăn địa phương. Tuy nhiên thực tế là những món ăn địa phương đó chưa nâng tầm thương hiệu. Ông Vũ Văn Tuyên cho rằng, cũng sản phẩm đó, cũng chất lượng đó, nhưng người ta gắn câu chuyện vào để nâng tầm cái thương hiệu. Giống như ở các điểm đến mở chợ đêm; nhà hàng hay là một khu vực kinh doanh trong ban ngày thì họ chỉ đạt được lợi nhuận 50%, nhưng nếu như mà họ mở kinh doanh vào ban đêm thì lợi nhuận tăng gấp đôi. Ông Vũ Văn Tuyên đưa ra dẫn chứng ở Khu bảo tồn làng nhà sàn du lịch sinh thái Thái Hải, vẫn là cái nhà sàn ở các khu vực Đông Bắc và Tây Bắc, nhưng người thuyết minh viên đã thổi hồn vào bằng những câu chuyện, về cái mõ báo hiệu khách đến, về cái biểu tượng cầu may trước cửa nhà… thì tự nhiên biến thành một cái câu chuyện. Thông qua câu chuyện từ Khu bảo tồn làng nhà sàn du lịch sinh thái Thái Hải, ông Vũ Văn Tuyên đề xuất việc định vị về thương hiệu ẩm thực du lịch Thái Nguyên: định vị lại thương hiệu điểm đến, làm nổi bật tiềm năng về chè và hồ Ba Bể; quản trị điểm đến, từ đó mới  xây dựng tour trong đó có tour về ẩm thực.

Khảo sát đồi chè Tân Cương. Ảnh: TITC

Ông Vũ Văn Tuyên dặc biệt nhấn mạnh câu chuyện xây dựng trải nghiệm từ nông trại đến bàn ăn. Khách du lịch, từ nội địa đến khách quốc tế đều mong được cái trải nghiệm. Từ nông trại đến bàn ăn là cả một quá trình, chứ không chỉ là hái rau từ nông trại và chế biến thành món ăn phục vụ bữa ăn cho du khách. Khách muốn xem, muốn trải nghiệm quá trình trồng, chăm sóc rau, quá trình thu hoạch, chế biến.

Du khách trải nghiệm tại Khu bảo tồn làng nhà sàn du lịch sinh thái Thái Hải. Ảnh: TITC

“Trong định vị thương hiệu nhất là sản phẩm, khi mà chúng ta nói quá nhiều về cái chất lượng của sản phẩm, có nghĩa là chúng ta chưa định hình được cái thương hiệu sản phẩm đó. Khách hàng sẽ không lắng nghe quá nhiều về cái chất lượng. Người ta mua một cái sản phẩm đó, người ta nếm trải một cái sản phẩm đó, người ta mong muốn mang lại cho người ta điều may mắn, hạnh phúc. Đó là mong muốn được trải nghiệm. Thì nên chăng chúng ta sẽ xây dựng một cái thương hiệu “từ nông trại đến bàn ăn như là trải nghiệm thực sự”” - ông Vũ Văn Tuyên chia sẻ.

Du khách giao lưu, trải nghiệm tại homestay Quỳnh Mai. Ảnh: TITC

Trung thâm Thông tin du lịch